Św. Szczepan

Nasz patron św. Szczepan

Imię Szczepan – jest to imię pochodzenia greckiego Stéphanos utworzone od greckiego stéphanos – korona, wieniec. Forma Szczepan jest przystosowaniem fonetycznym do języka polskiego formy łacińskiej Stephanus. Przyswojenie imienia nastąpiło przed XIII wiekiem o czym świadczy zachowanie -p- w miejscu łacińskiego -ph- zamiast późniejszego -f- (jak w imieniu Stefan).

Dzieje św. Szczepana

Święty Szczepan, patron naszej wspólnoty parafialnej, był nawróconym hellenistą. Pierwszy raz słyszymy o nim, gdy zostaje wybrany na diakona. Wcześniejsze szczegóły jego życia nie są znane. Apostołowie na propozycję św. Piotra wybrali siedmiu diakonów dla posługi ubogim, by w ten sposób odciążyć uczniów Chrystusa i dać im więcej swobody i czasu na głoszenie Ewangelii. Święty Szczepan nie ograniczył się wyłącznie do posługi ubogim, ale także żarliwie głosił Słowo Boże. Zadziwiał znajomością dziejów narodu żydowskiego począwszy od Abrahama. Wskazywał, że powołaniem narodu wybranego było przygotowanie świata na przyjście Zbawiciela.

Kiedy zaczął wymawiać starszyźnie żydowskiej zatwardziałość i upór, został ukamienowany (miało to miejsce w 36 roku). Święty Szczepan musiał się wyróżniać wśród wspomnianych pierwszych diakonów Kościoła, skoro jemu właśnie wiele miejsca poświęca św. Łukasz „Szczepan pełen łaski i mocy działał cuda i znaki wielkie wśród ludu. Niektórzy zaś z synagogi, zwanej [synagogą] Libertynów i Cyrenejczyków i Aleksandryjczyków, i tych, którzy pochodzili z Cylicji i Azji, wystąpili do rozprawy ze Szczepanem. Nie mogli jednak sprostać mądrości i Duchowi, z którego [natchnienia] przemawiał.” (Dz 6, 8-10).
Jest zadziwiające, że oskarżycielami św. Szczepana przed Sanhedrynem żydowskim byli prozelici żydowscy, czyli nawróceni na judaizm poganie, których zwano Grekami. Z tego wynika, że św. Szczepan zaczął od nawracania swoich ziomków, do których przemawiał ich językiem, czyli po grecku.
Głoszone przez św. Szczepana Słowo Boże oburzało Żydów. „Wybuchło wówczas wielkie prześladowanie w Kościele Jerozolimskim” (Dz 8, 1). Święty Szczepan stał się pierwszym męczennikiem, a Jego kult rozwinął się natychmiast.

Powołanie Szczepana (Dz 6, 1-7)

Gdy liczba uczniów wzrastała, zaczęli helleniści szemrać przeciwko Hebrajczykom, że przy codziennym rozdawaniu jałmużny zaniedbywano ich wdowy. „Nie jest rzeczą słuszną, abyśmy zaniedbywali słowo Boże, a obsługiwali stoły” – powiedziało Dwunastu, zwoławszy wszystkich uczniów. „Upatrzcież zatem, bracia, siedmiu mężów spośród siebie, cieszących się dobrą sławą, pełnych Ducha i mądrości. Im zlecimy to zadanie. My zaś oddamy się wyłącznie modlitwie i posłudze słowa”. Spodobały się te słowa wszystkim zebranym i wybrali Szczepana, męża pełnego wiary i Ducha Świętego, Filipa, Prochora, Nikanora, Tymona, Parmenasa i Mikołaja, prozelitę z Antiochii. Przedstawili ich Apostołom, którzy modląc się włożyli na nich ręce. A słowo Boże rozszerzało się, wzrastała też bardzo liczba uczniów w Jerozolimie, a nawet bardzo wielu kapłanów przyjmowało wiarę.

Wystąpienie Szczepana przed Sanhedrynem (Dz 6,8-7,2)

Szczepan pełen łaski i mocy działał cuda i znaki wielkie wśród ludu. Niektórzy zaś z synagogi, zwanej synagogą Libertynów i Cyrenejczyków, i Aleksandryjczyków, i tych którzy pochodzili z Cylicji i z Azji wystąpili do rozprawy ze Szczepanem. Nie mogli jednak sprostać mądrości i Duchowi, z którego natchnienia przemawiał. Podstawili więc ludzi, którzy zeznali: Słyszeliśmy, jak on mówił bluźnierstwa przeciwko Mojżeszowi i Bogu. W ten sposób podburzyli lud, starszych i uczonych w Piśmie. Przybiegli, porwali go i zaprowadzili przed Sanhedryn. Tam postawili fałszywych świadków, którzy zeznali: „Ten człowiek nie przestaje mówić przeciwko temu świętemu miejscu i przeciwko Prawu. Bo słyszeliśmy, jak mówił, że Jezus Nazarejczyk zburzy to miejsce i pozmienia zwyczaje, które nam Mojżesz przekazał”. A wszyscy, którzy zasiadali w Sanhedrynie, przyglądali się mu uważnie i zobaczyli twarz jego, podobną do oblicza anioła. „Czy to prawda?” – zapytał arcykapłan. A on odpowiedział: „Słuchajcie bracia i ojcowie: Bóg chwały ukazał się ojcu naszemu, Abrahamowi, gdy żył w Mezopotamii, zanim zamieszkał w Charanie.

Męczeństwo Szczepana (Dz 7, 5-60)

Św. Szczepan kończy swoje wystąpienie: „Twardego karku i opornych serc i uszu! Wy zawsze sprzeciwiacie się Duchowi Świętemu. Jak ojcowie wasi, tak i wy! Któregoż z proroków nie prześladowali wasi ojcowie? Pozabijali nawet tych, którzy przepowiadali przyjście Sprawiedliwego. A wyście zdradzili Go teraz  i zamordowali. Wy, którzy otrzymaliście Prawo za pośrednictwem aniołów, lecz nie przestrzegaliście go.”
Gdy to usłyszeli, zawrzały gniewem ich serca i zgrzytali zębami na niego. A on pełen Ducha Świętego patrzył w niebo i ujrzał chwałę Bożą i Jezusa stojącego po prawicy Boga. I rzekł: „Widzę niebo otwarte i Syna Człowieczego, stojącego po prawicy Boga”. A oni podnieśli wielki krzyk, zatkali sobie uszy i rzucili się na niego wszyscy razem. Wyrzucili go za miasto i kamienowali, a świadkowie złożyli swe szaty u stóp młodzieńca, zwanego Szawłem. Tak kamienowali Szczepana, który modlił się: „Panie Jezu, przyjmij ducha mego!” A gdy osunął się na kolana, zawołał głośno: „Panie, nie poczytuj im tego grzechu”. Po tych słowach skonał.W ikonografii św. Szczepan występuje jako młody diakon w białej tunice lub w bogato tkanej dalmatyce. Jego atrybutami są: księga Ewangelii, kamienie na księdze lub w jego rękach, gałązka palmowa.Jest patronem : diecezji wiedeńskiej, murarzy, kamieniarzy, woźniców, stangretów, stajennych, koni, krawców, kucharzy, tkaczy, stolarzy, bednarzy.